Οι κύριες παθήσεις που αφορούν τον νευρολόγο και παρακολουθούνται στο ιατρείο είναι οι εξής:
- Παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού): Σκλήρυνση κατά πλάκας, κεφαλαλγία, άνοια, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, επιληψία, νόσος Πάρκινσον, νόσος κινητικού νευρώνα
- Παθήσεις του περιφερικού νευρικού συστήματος: πολυνευροπάθειες, νευρίτιδες, ριζίτιδες, νευροπαθητικό άλγος
- Παθήσεις των μυών: μυοπάθειες, μυοσίτιδες, μυασθένεια
Ποια η διαφορά του νευρολόγου από τον ψυχίατρο;
Η νευρολογία είναι η ειδικότητα της ιατρικής που ασχολείται με τον εγκέφαλο και τα νεύρα του σώματος. Μέχρι πριν 30 χρόνια στην Ελλάδα νευρολογία και ψυχιατρική αποτελούσαν ενιαία ειδικότητα. Λόγω της ταχείας εξέλιξης και στους δύο τομείς έγινε διαχωρισμός τους αν και υπάρχει αλληλοεπικάλυψη σε αρκετά σημεία. Οι ψυχίατροι ασχολούνται με παθήσεις των οποίων η συμπτωματολογία αφορά το συναίσθημα και στην συμπεριφορά. Πολλές νευρολογικές παθήσεις έχουν ψυχιατρικά συμπτώματα (πχ μια λοίμωξη του εγκεφάλου μπορεί να προκαλέσει διαταραχή συμπεριφοράς)ενώ κάποιες ψυχικές διαταραχές οφείλονται σε βλάβη του νευρικού συστήματος(πχ μια ψυχωσική συμπεριφορά μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό του εγκεφάλου). Άλλωστε και οι δύο κατηγορίες παθήσεων έχουν ως όργανο μελέτης τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Λόγω της συνάφειας των ειδικοτήτων, οι νευρολόγοι κατά την διάρκεια της εκπαίδευσής τους ασκούνται υποχρεωτικά σε ψυχιατρικό τμήμα για έξι μήνες. Αντίστοιχα και οι ψυχίατροι εκπαιδεύονται στην νευρολογία. Συχνά χρειάζεται συνεργασία ανάμεσα στους δύο ειδικούς για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Μία άλλη συναφής ειδικότητα με την νευρολογία είναι η νευροχειρουργική. Οι νευροχειρουργοί χειρουργούν τις εντοπισμένες και εξαιρέσιμες βλάβες του εγκεφάλου και των νεύρων. Οι νευρολόγοι δεν χειρουργούν.
Πώς γίνεται η νευρολογική εξέταση;
Το νευρικό σύστημα είναι γοητευτικό αλλά πολύπλοκο. Η διάγνωση των νευρολογικών παθήσεων προυποθέτει πολύ καλή γνώση ανατομίας και λεπτομερή νευρολογική εξέταση. Αν και οι νεότερες διαγνωστικές μέθοδοι (πχ μαγνητική τομογραφία) αποκαλύπτουν άμεσα βλάβες του νευρικού συστήματος η νευρολογική εξέταση δεν πρέπει να παραλείπεται γιατί καθοδηγεί την διαγνωστική σκέψη, τον προγραμματισμό των απαραίτητων εξετάσεων και αξιολογεί την σοβαρότητα και την εξέλιξη αρκετών παθήσεων. Δυστυχώς αρκετές νευρολογικές παθήσεις μένουν αδιάγνωστες για καιρό γιατί αργούν να εκδηλωθούν και να εξελιχθούν στον χρόνο. Είναι λοιπόν σημαντική η εμπειρία και η κατάρτιση του νευρολόγου ώστε να τεθεί έγκαιρα η «υποψία» της πιθανότερης διάγνωσης.
Η νευρολογική εξέταση είναι ξεχωριστή! Ο ασθενής εξετάζεται ως προς διάφορες λειτουργίες. Του ζητάμε να περπατήσει, να κάνει κάποιες συγκεκριμένες κινήσεις με τα χέρια και τα πόδια, να κάνει κάποιες γκριμάτσες, του «γαργαλάμε» τα πέλματα. Χρησιμοποιούμε το σφυράκι για να ελέγξουμε τα αντανακλαστικά, το διαπασών για την αντίληψη των δονήσεων, έναν φακό για τα μάτια κα. Όλα αυτά φαντάζουν παράξενα αλλά με αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο ο νευρολόγος ελέγχει την δύναμη των μυών, τον συντονισμό των κινήσεων, την ισορροπία, την αισθητικότητα και γενικά την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η εξέταση είναι απλή, ανώδυνη και δεν απαιτεί κάποια προετοιμασία από τον ασθενή.
Εργαστήριο ηλεκτρομυογραφίας
Η Νευροηλεκτρομυογραφία είναι μια δυναμική εργαστηριακή μέθοδος μελέτης και διερεύνησης του περιφερικού νευρικού συστήματος. Στηρίζεται στην καταγραφή των ηλεκτρικών φαινομένων που παράγονται στους μυς και τα νεύρα.
Στο Ιατρείο καταγράφονται μέσω άρτιου εξοπλισμού οι κινητικές και αισθητικές ταχύτητες αγωγιμότητες των νεύρων, το F κύμα, το αντανακλαστικό Η, το ηλεκτρομυογράφημα κινητικής μονάδας.
Η Ηλεκτρομυογραφία συμβάλλει στην διάγνωση παθήσεων των νεύρων (νευροπάθειες, σύνδρομα παγίδευσης), των μυών (μυοπάθειες, μυοσίτιδες), της νευρομυικής σύναψης (μυασθένεια), των ριζών (ριζίτιδες), των προσθίων κεράτων (νόσος κινητικού νευρώνα).
Η εξέταση γίνεται στην καθιστή ή στην ύπτια θέση. Ο ασθενής χρειάζεται να φοράει άνετα και φαρδιά ρούχα.
